-
Alışveriş sepetiniz boş!
Topaxx Saçın Yapısı
Saç Sağlığı
İnsan saçı dinamik, yaşam döngüsü olan ve pek çok faktörden etkilenen, yani
yaşayan bir organdır. İnsanın biyolojik fonksiyonlarına büyük bir katkısı
olmasa da biyopsikososyal bir canlı olmamız nedeni ile diğer iki
yönümüze(psikososyal) yadsınamaz artıları vardır. Modern zamanlarda saçın insan
yaşam kalitesine dahli tahminlerin çok ötesine geçmiş ve major(temel) bir unsur
olmuştur. Bu nedenle saç organını iyi tanımak ve onun isteklerini yerine
getirerek saçın da bizim psikososyal yönlerimize daha çok katkı yapmasına
sağlayabiliriz.
Saçın Yapısı Nasıldır ?
Saç organı; saç kökü ve saç gövdesi (teli) olmak üzere iki kısımdan
oluşur.Saç folikülüne bağlı bir yağ bezi saçı yağlar ve yumuşak görünümüne
katkıda bulunur.
İnsan saç teli protein, su, yağ, renk verici maddeler(pigment) ve bazı
minerallerden oluşan bir yapıdır. Her bir saç telimizin; % 80 ‘i saç
proteinleri, % 10’u su, % 6’sı yağlar, % 3’ü pigmentler ve % 1’i minerallerden
oluşmaktadır. Su saçın elastikiyetini sağlarken, yağ saçın nem bariyerini
oluşturur, pigmentler saçın doğal rengini verirler, proteinler ise saçı
besleyerek sağlıklı uzamayı destekler.
Saç gövdesi keratin proteini ve keratinle ilişkili proteinlerden oluşan
kısımdır. Keratin proteini derinin üst tabakasında yaşayan hücrelerin
%30’unu, saçlı derinin en üst kısmı olan ve ölü hücrelerden oluşan stratum
corneumdaki hücrelerin ise %85’ini oluşturur. Saç telinin ağırlığının
%60-90’ının ağırlığı keratin tarafından oluşturulur. Keratin proteini çok
incedir ve yarıçapı yaklaşık 5 nanometredir. Bu küçüklüğü algılayabilmek için
yaklaşık 10.000 keratin proteinin yanyana geldiğinde ancak bir saç telini
oluşturabileceğini ifade edelim.
Saç kökü kafa derisinde saç telinin çıktığı ve aynı zamanda saçları
kayganlaştıran ‘sebum’un salgılandığı salgı bezlerini de bulunduran kısımdır.
Ayrıca saçın içinde büyüdüğü kozaya ‘folikül’ adı verilir.
Saç sağlığı için kullanılan kozmetik ürünler, maskeler ya da yapılan
bakımlar saçın köküne değil yalnızca saç teline etki eder. Saçların ihtiyaç
duyduğu besin ögeleri kan yoluyla saç kökünden saçlara ulaşır, saçların
uzamasını ve sağlıklı görünmesini sağlar. Bu nedenle düzenli ve dengeli
bir beslenme programı ile saç için gerekli olan protein, vitamin ve mineraller
alınmadığı sürece kozmetik ürünlerin kullanıcıyı tatmin edecek etkiler
göstermesi beklenmemelidir.
Çok sık karşılaştığımız bu tür görüntülerin saçın sağlığı ile bir ilişkisi
yoktur. Saç teli üzerinde etkili kozmetikler sorunu çözmez ancak üstünü örter.
Kozmetiğin ömrü ne kadar ise o kadar etkilidir ve arkalarında ciddi bir
“kimyasal yük” bırakır. O nedenle en iyi kozmetik en az zarar verendir desek
yerinde olur. Sağlıklı saç gündelik tabir ile “tepeden tırnağa” yani kökten uca
sağlıklı olan saçtır.
Bununla birlikte iyi hazırlanmış bazı formüller saçlı derinin yüzeyine
sürülen (topikal) ürünlerin içerisindeki aktif maddeleri saç şaftı (saç teli)
boyunca köke taşıyabilir. Saçın dökülmesini önleyen ve/veya yeni saçların
çıkmasını sağlayan ürünlerin bazıları böyledir.Bu ürünlerin yanında iyi bir
beslenme stratejisi ile saçın ve saç kökünün ihtiyaçları karşılanarak daha
sağlıklı saçlara ulaşılabilir.